Thiết kế PCCC nhà cao tầng không chỉ là việc đơn thuần đặt các thiết bị mà còn là quá trình kỹ thuật đầy thách thức, đòi hỏi sự đồng bộ, chi tiết và sự hiểu biết sâu rộng về cả hệ thống xây dựng và kỹ thuật PCCC. Hãy cùng xem 6 tiêu chuẩn quan trọng này để hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của chúng trong việc bảo vệ những công trình cao tầng trước nguy cơ hỏa hoạn.
6 tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà cao tầng
Trang bị hệ thống PCCC tự động
Trong bối cảnh những yêu cầu ngày càng cao đối với an toàn cháy nổ trong nhà cao tầng, hệ thống báo cháy không chỉ là một phần quan trọng, mà còn là một yếu tố quyết định đối với sự thành công của việc phòng cháy chữa cháy. Theo tiêu chuẩn PCCC, việc trang bị hệ thống báo cháy không chỉ là một bước đơn giản mà còn đòi hỏi sự chính xác và tính toàn diện.
Đặc biệt, tốc độ nhân diện dấu hiệu cháy nổ cũng như tín hiệu truyền đi đóng vai trò không thể phủ nhận trong việc bảo vệ tòa nhà cao tầng. Sự nhanh chóng trong việc phát hiện và thông báo về nguy cơ cháy nổ không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại mà còn cung cấp thời gian quý báu để tổ chức sơ tán an toàn.
Một yếu tố quan trọng nữa là nguồn gốc rõ ràng của hệ thống PCCC tự động. Sự kiểm duyệt của nhà nước không chỉ là đảm bảo về chất lượng mà còn đồng thời là dấu hiệu về sự đáng tin cậy của hệ thống. Điều này đặt ra yêu cầu cao về quản lý và bảo trì hệ thống, đồng thời giúp đảm bảo rằng mọi thiết bị đều hoạt động hiệu quả trong mọi tình huống.
Song song với đó, việc bảo trì hệ thống PCCC cũng cần được thực hiện định kỳ tối thiểu 2 năm/lần. Công việc bảo dưỡng hoàn toàn phải đáp ứng theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3890:2009, và được thực hiện bởi đội kỹ thuật có chuyên môn.
Vì vậy, không chỉ là việc lắp đặt, mà còn là sự liên tục trong giám sát, kiểm soát và duy trì chất lượng, mà hệ thống báo cháy đối với nhà cao tầng cần phải thực hiện một cách mạnh mẽ và đầy đủ.
Trang bị bình chữa cháy đầy đủ
Việc trang bị bình chữa cháy đầy đủ, đúng số lượng, chất lượng, đúng vị trí là một trong những yêu cầu bắt buộc khi thiết kế PCCC nhà cao tầng. Khi trang bị bình chữa cháy cần phải đáp ứng đúng tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3890:2009. Một vài điều mà bạn cần lưu ý như:
- Bình chữa cháy bắt buộc phải có ở những vị trí có nguy cơ cháy cao
- Đảm bảo vị trí đặt bình theo tiêu chuẩn từ 50 đến 150m2/bình tùy theo mức độ rủi ro cháy (Mức rủi ro cao: 50m2/bình, rủi ro trung bình 75m2/bình, rủi ro thấp 150m2/bình)
- Bình chữa cháy cũng nên đặt tại vị trí được lắp hệ thống chữa cháy tự động, để đảm bảo an toàn nếu có sự cố xảy ra
- Cần thiết kế vị trí đặt đúng khoa học, không được tập trung quá nhiều bình tại một vị trí
Trang bị cửa chắc chắn cho lối thoát hiểm
Trong việc đảm bảo an toàn cháy nổ tại nhà cao tầng, cánh cửa thoát hiểm đóng vai trò không thể phủ nhận. Theo tiêu chuẩn PCCC và tiêu chuẩn Việt Nam QCVN 06:2010/BXD, các cánh cửa thoát hiểm cho hành lang tầng và sảnh không chỉ cần đảm bảo tính tự do khi mở từ bên trong mà còn đặt ra nhiều yêu cầu khắt khe để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn.
Với những tòa nhà có chiều cao trên 15m, vật liệu đặc và kính cường lực được coi là lựa chọn hợp lý cho cánh cửa thoát hiểm. Điều này không chỉ đảm bảo tính chắc chắn mà còn giúp tăng khả năng thoát hiểm và sự an toàn cho những người cư trú trong tòa nhà.
Ngoài ra, yêu cầu cửa thoát hiểm đóng tự động tại các lối thoát hiểm cũng được đặt ra, đặc biệt là trong trường hợp có đám cháy. Cơ chế đóng tự động sẽ giúp ngăn chặn sự lan rộng của lửa và khói, tạo ra một rào cản hiệu quả giữa vùng an toàn và vùng nguy hiểm.
Cần phải bố trí lối đi thông thoáng dẫn đến cửa thoát hiểm để đảm bảo cho mọi người có dễ dàng đi chuyển, sơ tán khi xảy ra những tình huống khẩn cấp.
Các lối ra ở tầng trệt cần được thiết kế bố trí mặt bằng trống
Để đảm bảo an toàn tối đa trong mọi tình huống khẩn cấp, việc bố trí diện tích trống tại tầng 1 (tầng trệt) của mỗi tòa nhà cao tầng đóng vai trò quan trọng và là một yếu tố không thể thiếu trong quá trình thiết kế PCCC nhà cao tầng. Mục đích chính của việc này là tạo ra không gian an toàn để mọi cư dân có thể nhanh chóng và an toàn rời khỏi tòa nhà trong trường hợp khẩn cấp.
Ngoài ra, việc thiết kế nội thất và không gian trong tòa nhà theo tiêu chuẩn TCVN 2622:1995 cũng là một bước quan trọng trong quá trình đảm bảo an toàn. Tiêu chuẩn này đặt ra các yêu cầu về cấu trúc, vật liệu, và các thông số kỹ thuật khác để đảm bảo tính an toàn và chịu lực của tòa nhà. Nó không chỉ tập trung vào khả năng chống cháy của vật liệu mà còn đề cập đến các yếu tố khác như thoáng đãng, thoải mái, và thuận tiện cho việc sử dụng.
Theo đó, tòa nhà cao tầng cần phải có diện tích trống trước các lối ra ở tầng l (tầng trệt) để đảm bảo an toàn khi thoát nạn. Diện tích xây dựng và chiều dài lớn nhất được quy định như sau:
| NHÀ CAO TẦNG | DIỆN TÍCH XÂY DỰNG (m2) | Chiều dài lớn nhất (m) |
| Có tường ngăn cháy | Không quy định | Không quy định |
| Không có tường ngăn cháy | 2.200 | 110 |
Thiết kế họng nước tại các điểm trong tòa nhà
Trong việc xây dựng và bố trí hệ thống chữa cháy cho tòa nhà cao tầng, việc đặt các họng nước chữa cháy là một phần quan trọng để đảm bảo sự an toàn và khả năng ứng phó nhanh chóng trong trường hợp cháy nổ. Đơn vị thi công cần tuân thủ các quy định và yêu cầu cụ thể thiết kế PCCC nhà cao tầng như sau:
- Mỗi tòa nhà cao tầng nên có ít nhất 1 – 2 họng nước chữa cháy, đặt tại các điểm chiến lược trong tòa nhà. Lưu lượng nước chảy cần đạt ít nhất 2,5l/giây để đảm bảo khả năng chữa cháy hiệu quả.
- Độ cao của họng nước so với bề mặt sàn cần là 1,25m, điều này giúp dễ dàng tiếp cận và sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.
- Vị trí đặt họng nước chữa cháy cần được xác định tại các lối đi, sảnh, hành lang và những vị trí dễ dàng tiếp cận, nhằm tối ưu hóa khả năng sử dụng và giảm thời gian phản ứng khi có sự cố.
- Mỗi họng chữa cháy cần được trang bị đầy đủ van khóa, lăng phun nước và cuộn vòi mềm. Sự đồng bộ giữa các phụ kiện này không chỉ giúp tối ưu hóa khả năng chữa cháy mà còn là yếu tố quan trọng để đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 2622:1995.
Những biện pháp này không chỉ giúp xây dựng một hệ thống chữa cháy hiệu quả mà còn đảm bảo rằng tòa nhà cao tầng có sẵn những phương tiện cần thiết để đối phó với nguy cơ cháy nổ một cách nhanh chóng và an toàn.
Thiết kế tối thiểu 2 lối thoát hiểm cho tòa nhà
Thiết kế hệ thống chữa cháy không chỉ mang lại hiệu quả trong việc ứng phó với nguy cơ cháy nổ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện làm việc thuận lợi cho đội ngũ chữa cháy. Một khía cạnh quan trọng khác của thiết kế là sự đảm bảo an toàn và dễ dàng tiếp cận cho những người tham gia công tác cứu hỏa.
Với những tòa nhà cao tầng có diện tích mỗi tầng là 300m2, việc thiết kế hành lang chung với ít nhất 2 lối thoát ra hai cầu thang thoát nạn là điều cực kỳ quan trọng. Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa sự an toàn khi xảy ra tình huống khẩn cấp mà còn đảm bảo tính linh hoạt và nhanh chóng cho việc sơ tán cư dân và cung cấp tuyến đường tiếp cận cho đội ngũ cứu thương.
Tất cả các phần thiết kế, từ hành lang chung đến số lượng lối thoát, đều cần tuân thủ theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 6160:1996. Điều này không chỉ là cam kết đối với sự an toàn mà còn đảm bảo rằng tất cả các thành phần của hệ thống đều được xây dựng và vận hành theo những tiêu chí cao nhất, mang lại sự bảo đảm cho tòa nhà và những người sử dụng.
6 tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà cao tầng cho nhà cao tầng không chỉ là các quy định bắt buộc mà còn là bản kế hoạch đặc biệt quan trọng để đối phó với rủi ro cháy nổ. Tổng hợp từ việc đặt vị trí thiết bị, linh hoạt hệ thống, đến việc đào tạo và sử dụng công nghệ mới, chúng tạo ra một hệ thống đồng bộ đáp ứng mọi tình huống.
Xem thêm: 9 Tiêu chí chọn đơn vị thiết kế thi công phòng cháy chữa cháy
